Hematolog dziecięcy, jak sama nazwa wskazuje, jest specjalistą zajmującym się diagnozowaniem i leczeniem chorób krwi oraz układu krwiotwórczego u niepełnoletnich (od okresu noworodkowego do 18 roku życia) pacjentów. Jakie niepokojące objawy powinny nakłonić rodziców do konsultacji z hematologiem dziecięcym?
Hematolog dziecięcy – kiedy należy zgłosić się po pomoc do specjalisty?
Hematologia zajmuje się chorobami układu krwiotwórczego dotyczącymi krwinek czerwonych (głównie niedokrwistości różnego rodzaju, krwinek białych – zaburzenia ilościowe np. leukopenie oaz jakościowe – neutropenie, a także krwinek płytkowych. Inną grupą chorób są zaburzenia krzepnięcia krwi zarówno skazy krwotoczne związane ze zmniejszeniem krzepliwość ale również stany związane ze skłonnością do zakrzepic. Grupa chorób układu rozrostowego układu chłonnego – białaczki, chłoniaki, zaburzenia prawidłowej funkcji szpiku kostnego są również leczone i diagnozowane przez hematologa, raczej w warunkach szpitalnych, ale pacjent z pierwszymi niepokojącym objawami może trafić do konsultacji ambulatoryjnej.
Hematolog zajmuje się również innymi rzadszymi problemami jak zaburzenia odporności, zmiany hematologiczne w przebiegu chorób przewlekłych dotyczących innych narządów.
Kolejną grupa chorób konsultowanych przez hematologa są problemy związane z węzłami chłonnymi, śledzioną, naczyniaki oraz inne zmiany skórne podejrzane o związek z zaburzeniami hematologicznymi.
Kiedy wykonać badania u dziecka?
Choć dziecko, najczęściej z objawami choroby, na badania, a następnie do hematologa kieruje zazwyczaj pediatra, to występowanie takich objawów jak: bladość lub zażółcenie skóry, skłonność do tworzenia się nadmiernych wylewów podskórnych, krwawienia z nosa, nawracające infekcje mogą skłonić rodziców do samodzielnego wykonywania badań.
Czasami odchylenia w wynikach stwierdza się w czasie badań zlecanych okresowo, przy bilansach zdrowia, kiedy u dziecka nie ma żadnych niepokojących objawów
Nie wszystkie nieprawidłowe wyniki badań są dla pacjentów istotne, ale wymagają specjalistycznej konsultacji, by w rzadkich przypadkach w porę wychwycić poważne, w tym nowotworowe, choroby układu krwiotwórczego lub chłonnego.
Jak przygotować się do pierwszej wizyty u hematologa?
Wizyta u hematologa nie wymaga od małych pacjentów żadnego specjalnego przygotowania. Celem pierwszej konsultacji jest przeprowadzenie kompleksowego wywiadu lekarskiego, przede wszystkim do historii obecnych problemów i dolegliwości, uzyskanie informacji o chorobach występujących w rodzinie.
Ważne jest osobiste zbadanie dziecka przez lekarza, gdyż nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych zależnie od stanu dziecka mogą dotyczyć różnych schorzeń.
Do hematologa dziecięcego należy zgłosić się aktualnymi wynikami badań zwłaszcza tymi, które były przyczyną skierowania do specjalisty, wcześniejszymi badaniami, jeśli problem ma charakter przewlekły, kartami informacyjnymi z ewentualnych hospitalizacji oraz jeśli problem jest rodzinny wyniki badań innych członków rodziny.
Zarówno morfologię krwi, rozmaz mikroskopowy, podstawowe badania układu krzepnięcia jak i inne badania hematologiczne można wykonać w każdej przychodni.
W trybie ambulatoryjnym można wykonać USG j. brzusznej, węzłów chłonnych, RTG klatki piersiowej.
Pozostałe, bardziej specjalistyczne lub zabiegowe procedury diagnostyczne wykonuje się u dzieci w warunkach szpitalnych, w zwłaszcza, że wiele z nich wymaga znieczulenia ogólnego.
Należy podkreślić, że wiele problemów hematologicznych występujących u dzieci jest łagodnych w swoim przebiegu, z dobrym rokowaniem, których leczenie i diagnostyka z powodzeniem może być przeprowadzone w trybie ambulatoryjnym. Część stanów przewlekłych wymaga jedynie okresowej obserwacji.