Jak poradzić sobie z cukrzycą ciążową?

Szacuje się, że nie mniej niż 5% kobiet w ciąży mierzy się z cukrzycą ciążową (GDM, gestational diabetes mellitus). Jest to zdecydowanie najczęstsze powikłanie metaboliczne charakterystyczne dla tego okresu. W artykule wyjaśniamy skąd bierze się cukrzyca ciążowa i jak należy ją leczyć.

Przyczyny cukrzycy ciążowej

Ciąża to czas wzmożonego wydzielania hormonów, nazywanych ciążowymi. Działają one przeciwstawnie do insuliny to znaczy, że musi wydzielić się dużo więcej insuliny aby zmetabolizować glukozę. Jeżeli organizm nie jest w stanie wydzielić zwiększonej ilości insuliny dochodzi do podwyższonego stężenia glukozy we krwi czyli hiperglikemii.

• późniejszy wiek zachodzenia w ciążę (powyżej 35 roku życia),
• zwiększona masa ciała, (BMI > 27)
• nadciśnienie tętnicze,
• występowanie cukrzycy w rodzinie,
• PCOS (zespół policystycznych jajników),
• każda kolejna ciąża
• urodzenie w przeszłości dziecka z większą masą urodzeniową (powyżej 4000g)

Skutki nieleczonej cukrzycy ciążowej

Glukoza w sposób aktywny jest transportowana przez łożysko toteż nadmierne stężenia glukozy we krwi matki gromadzą się u płodu co może mieć dość poważne konsekwencje w okresie noworodkowym, takie jak:

• nadmierna waga urodzeniowa (zwiększa ryzyko urazu okołoporodowego zarówno dla płodu jak i dla matki oraz zwiększa odsetek porodów zabiegowych i cięć cesarskich)
• zaburzenia adaptacyjne noworodka (hipoglikemia, zaburzenia oddychania)
• przedłużająca się i bardziej nasilona żółtaczka noworodka co znacząco przedłuża pobyt w szpitalu po porodzie

W dalekiej przyszłości również obserwuje się konsekwencje nadmiernej masy urodzeniowej, a są nimi duże ryzyko rozwoju otyłości, cukrzycy typu II i chorób układu krążenia. Z kolei kobiety, które miały cukrzycę ciążową w przyszłości częściej rozwijają cukrzycę typu 2.
Badania z ostatnich lat wykazały, że nieleczone, nawet umiarkowane zaburzenia tolerancji węglowodanów wiążą się ze zwiększonym ryzykiem występowania powikłań noworodkowych, a wdrożenie leczenia ogranicza ich występowanie.

Jak leczyć cukrzycę ciążową?

Leczenie cukrzycy ciążowej opiera się na trzech zasadniczych elementach: diecie a co za tym idzie optymalizacji przyrostu masy
ciała, wysiłku fizycznym, i w razie konieczności insulinoterapii. Kluczowe jest niedopuszczenie do nadmiernego wzrostu lub niedoboru stężenia glukozy we krwi czyli normoglikemia – utrzymanie stężenia glukozy we krwi, na czczo i po posiłkach, w ściśle określonych zakresach i unikanie gwałtownych jego wahań – wtedy ryzyko powikłań nie jest szczególnie większe niż u zdrowych ciężarnych.

Czasem wystarczy zastosowanie szczególnej diety zwanej cukrzycową a czasem niezbędne jest oprócz diety zastosowanie insuliny. Ważne jest aby zastosować odpowiednią dietę o niskim indeksie glikemicznym a więc regularne, częste i nieobfite posiłki oraz odpowiednia aktywność fizyczna. Niezbędne jest regularne codzienne monitorowanie glikemii zarówno na czczo jak i po posiłkach głównych. Kobiety, u których zdiagnozowano cukrzycę ciążową powinny pozostawać w częstym kontakcie z lekarzem i położną, co pozwala na szybkie wyeliminowanie błędów zarówno dietetycznych jak i w pomiarach glikemii.
Początkowo komponowanie diety i przestrzeganie jej zasad może wydawać się trudne ale przy wsparciu ze strony rodziny oraz specjalistów można łatwo pokonać te trudności.


Warto rozważyć skorzystanie z pomocy poradni cukrzycowej działającej w naszej przychodni. W poradni Pacjentki otrzymują dokładne informacje na czym polega cukrzyca ciążowa, jak się prawidłowo odżywiać i monitorować poziom glukozy i kontrolować przyrost masy ciała oraz jaki wysiłek – ćwiczenia fizyczne bezpiecznie wykonywać. Konsultacja ze specjalistą daje przyszłej mamie większe poczucie bezpieczeństwa oraz duży zasób wiedzy, który pozwala jej dbać o zdrowie swoje i rozwijającego się płodu. W przypadku stwierdzenia cukrzycy każda Pacjentka po wizycie otrzymuje darmowy glukometr.