Kolposkopia (od greckiego kolpos = pochwa i skopia = obraz) jest metodą umożliwiającą dokładne badanie dolnego odcinka narządów rozrodczych kobiecych tzn. krocza, sromu, pochwy, części pochwowej szyjki macicy wraz z ujściem zewnętrznym kanału szyjki. Badanie kolposkopowe polega głownie na obserwacji części pochwowej szyjki macicy po jej uwidocznieniu we wzierniku, oczyszczeniu ze śluzu i oświetleniu.
Kolposkop jest to mikroskop, przy użyciu którego można uzyskać „trójwymiarowy obraz”, w powiększeniu od 4 do 50 razy. W badaniu ocenia się strukturę przestrzenną nabłonka, jego barwę, układ i przejrzystość oraz rysunek naczyń krwionośnych. Na powierzchni szyjki mogą rozwijać się niebezpieczne choroby, których nie da się dostrzec podczas zwykłego badania. Lekarz najpierw ogląda nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący na ścianach pochwy i szyjce macicy, następnie nabłonek gruczołowy w ujściu zewnętrznym kanału szyjki, a w szczególności granicę między tymi nabłonkami, bo tam rozpoczynają się najgroźniejsze choroby.
