Badanie wykonuje się przy użyciu specjalnej sondy przezpochwowej.
Za pomocą badania można ocenić narządy w miednicy mniejszej w tym narząd rodny. Badanie jest zazwyczaj niebolesne. Po wprowadzeniu sondy do pochwy ogląda się mięsień trzonu macicy (miometrium), błonę śluzową jamy macicy (endometrium), szyjkę macicy (endocervix), jajniki i najbliższą okolicę macicy czyli przymacicza, zatokę Douglasa i pęcherz moczowy.

Najkorzystniejszy czas wykonania badania:

1. Pacjentki miesiączkujące, w wieku rozrodczym:

• najkorzystniej w I fazie cyklu (5-13 dzień cyklu).

2. Pacjentki w wieku pomenopauzalnym, przyjmujące leki hormonalne:

• jeśli powinny być krwawienia ale wystąpił niespodziewany brak miesiączki to najkorzystniej przyjść na badanie 6-10 dni po przyjęciu ostatniej tabletki z opakowania,
• w terapii sekwencyjnej czyli u pań miesiączkujących, najkorzystniej do 13 dnia cyklu regulowanego lekami,
• w przypadku terapii ciągłej (brak krwawień) termin badania usg nie ma znaczenia.

Z punktu widzenia technicznego badanie to można wykonać zawsze, kiedy tylko jest wskazanie medyczne, nawet podczas krwawienia z dróg rodnych.

USG ginekologiczne dopochwowe jest zalecane zwłaszcza w przypadku:

• niespodziewanego krwawienia z dróg rodnych
• bólu podbrzusza
• nietypowych dolegliwości związanych z cyklem menstruacyjnym
• ustalenia przyczyn niepłodności
• problemów związanych z donoszeniem ciąży
• podejrzenia niepokojących zmian w obrębie jajników, np. zespołu policystycznych jajników, torbieli czy guzów jajników